Śledź nas na:



Środowisko społeczne jako środowisko wychowawcze

L.A. Cook i E.P. Cook wskazują na takie charakterystyczne cechy społeczności lokalnej jak:

  • zajmowana przez nią określona przestrzeń,

  • określony zamieszkujący tą przestrzeń lud,

  • właściwe mu dziedzictwo historyczne powstałego dorobku kulturalnego i materialnego,

  • udział członków w życiu zbiorowym

  • świadomość tworzenia lokalnej jednostki,

  • zdolność do zbiorowego działania.

Definicja ta brzmi następująco: „Społeczność lokalna to zorganizowany sposób życia ludzi na określonej przestrzeni geograficznej. W bliższych szczegółach jest to zbiór ludności mieszkającej na określonej przestrzeni, ceniącej wspólny dorobek historyczny, posiadającej pewną liczbę podstawowych instytucji usługowych, uczestniczącej w życiu zbiorowym, świadomej tego, że tworzy pewną jedność lokalną, zdolnej do zbiorowego działania w rozwiązywaniu problemów dotyczących interesu publicznego."4

W pojęciu społeczności lokalnej przy sformułowaniu powyższej definicji mieszczą się zbiorowości różne nie tylko ze względu na wielkość, ale też na dominującą funkcję społeczno-gospodarczą, albo kulturalną, handlową itp. ze względu na rodzaj styczności społecznych. Zbiorowość lokalna w tym ujęciu uważana jest za podstawową wśród zbiorowości terytorialnej.

Według powyższej definicji Cook'a nie możemy wyróżnić szczególnych granic dotyczących społeczności lokalnej. Ująć ją można jako zbiorowość zajmującą przestrzeń nie za małą (jak w przypadku sąsiedztwa) ani zbyt obszerną (jak w przypadku regionu), lecz taką która by wystarczyła do rozwinięcia instytucji zapewniających zaspokojenie podstawowych potrzeb mieszkańców i prowadzenie zorganizowanego, względnie samodzielnego życia osiadłego.

Społeczność regionalną, tak jak lokalną, należy rozpatrywać na tle środowiska przyrodniczego i kulturowego.

W płaszczyźnie przyrodniczej zaznacza się podział na regiony i krainy naturalne, w szczególności regiony bogactw naturalnych, które w pewnym stopniu wyznaczają kształtowanie się regionów kulturowo-gospodarzych i społeczności regionalnych. W płaszczyźnie kulturowej środowiska należy uwzględnić zaznaczające się regionalne zróżnicowanie pozostałości tradycyjnej kultury ludowej oraz przyswojonych osiągnięć cywilizacji industraknej.

Kształcenie się w miarę postępu społeczności regionalnej typu industrialneg zbiegły się lub też krzyżowały w różny sposób z regionami tradycyjnej kultury i z krainami naturalnymi. Z nimi to pokrzyżowały się społeczności regionalne powstałe na gruncie zaspakajania potrzeb życiowych przez wydobywanie i przetwarzanie bogactw naturalnych. Nadal niezależnie od tego kształtują się i przekształcają swoiste społeczności regionalne wokół rozwiniętych już wielkich miast. W mniej regulowany i bardziej zróżnicowany sposób krzyżowały się współczesne społeczności regionalne z regionami kultury tradycyjnej, która zdołała się częściowo zachwiać, bądź też przekształciła się bądź też ustąpiła pod wpływem cywilizacji.

Ze środowiskiem regionalnym ścisły związek ma społecznośc regionalna i jej struktura. I. Ziółkowski definiuje ją jako „złożony układ zróżnicowanych, współzależnych skupisk osadniczych typu miejskiego i wiejskiego, którego jądrem intrygującym i ośrodkiem oddziaływania na szersze zaplecze jest duże miasto".5

Układy takie ukształtowały i kształtują się nadal w procesie urbanizacji i industrializacji w wyniku ciążenia wsi ku miastom i małych miast ku wielkim jako ośrodkowi ciążenia całego regionu. Społeczność regionalna przyciągana przez metropolię nazywana jest regionem metropolitarnym.



Zobacz także